Cây Bồ Công Anh được biết đến với hình ảnh loài cây mong manh và xinh đẹp, nhưng tác dụng của loài cây này trong Đông y lại được ví như thiên thần của các loài thảo dược quý. Vì nhiều đặc điểm, thành phần có trong cây nên trong việc chữa bệnh, loài Bồ Công Anh có nhiều tác dụng vô cùng kỳ diệu. Biết được những công dụng này, người ta xem loài cây này trở thành loại dược liệu quý giá rẻ.
Một số đặc điểm có thể nhận ra cây Bồ Công Anh
Bồ Công Anh có tên khoa học thuộc dòng họ nhà cúc Asteraceae là Lactuca Indica. Ngoài ra loài cây này còn được gọi dân dã với những cái tên như rau bồ cóc, diếp hoang, rau lưỡi cày hoặc có nơi còn được gọi là mũi mác và được chia làm nhiều loại đủ hình dạng và màu sắc khác nhau .
Chúng thường sở hữu các đặc điểm như:
- Thân Bồ Công Anh thường nhỏ, nhẵn, không có hoặc mọc rất ít cành và có tính chất mọc thẳng với chiều cao tới 1 đến 3m.
- Lá Bồ Công Anh được biết có nhiều hình dáng khác biệt nhau, trong thân và lá của loài cây này có chứa một lượng nhựa có màu trắng sữa và có vị đắng.
- Trong Y học cổ truyền thì loài hoa của Bồ Công Anh được sử dụng làm thuốc nhờ công hiệu cực bổ của chúng. Hoa của loài này thường có hai màu vàng hoặc tím.
Ngoài những đặc điểm về hình dáng thì loài Bồ Công Anh được biết có thời gian trồng thích hợp nhất vào từ tháng 3 đến tháng 4 hoặc mùa từ tháng 9, tháng 10. Loài cây này trồng với thời gian rất ngắn, trung bình chỉ cần chăm sóc Bồ Công Anh 4 tháng là đã có thể ra vườn thu hoạch. Lá của Bồ Công Anh thường cũng được sử dụng tươi hoặc sấy khô, phơi để cất dùng dần.
Cây Bồ Công Anh sở hữu thành phần có lợi trong y học
Theo như những gì nhà khoa học về thực vật nghiên cứu, được biết thành phần chính trong Bồ Công Anh gồm lutein và beta carotene. Đây là hai thành phần được Bồ Công Anh sản sinh nhiều nhất, trong đó, thành phần beta carotene được biết có khả năng cung cấp lượng vitamin A cực kỳ cao. Tại Thái Lan, có hơn 47% tổng lượng vitamin A cung cấp cho người dân là đến từ loài Bồ Công Anh này.
Ngoài ra, chất lutein hàm chứa trong cây giúp cải thiện tốt cho những người đang có thị giác suy giảm. Đặc biệt, chất này còn có khả năng loại bỏ được các gốc tự do và là một hoạt chất vô cùng hiệu quả trong việc chống oxy hóa.
Không chỉ có hai chất chính vừa kể trên, Bồ Công Anh còn chứa các vitamin vô cùng cần thiết cho cơ thể người như E và C, polyphenol. Chưa dùng lại ở đó, các nhóm chất như sắt, magie, photpho, kali, canxi cũng được phân tích và tìm thấy trong thành phần của Bồ Công Anh.
Một số tác dụng thấy rõ của cây Bồ Công Anh
Bồ Công Anh hiện nay được biết đến là loài dược liệu có khả năng chữa bách bệnh khi một loạt những loại bệnh có liên quan đến gan, nội tạng, giác mạc đều có thể được ngăn ngừa nếu sử dụng loài cây này đúng cách. Trong đó, khả năng phòng chống ung thư của cây Bồ Công Anh cũng được đánh giá là có hiệu quả khá cao.
Cây Bồ Công Anh sở hữu khả năng bảo vệ gan
Theo như nghiên cứu chính xác, Bồ Công Anh có chứa trong mình 5 dẫn xuất flavonoid cùng 7 dẫn xuất acid quinic. Trong đó, những dẫn xuất acid quinic có chức năng cực hiệu quả trong quá trình ức chế những virus hình thành HBV tức bệnh viêm gan B. Khi các dẫn xuất acid quinic kết hợp cùng với flavonoid thì giúp cho nồng độ HBV-DNA giảm hẳn trong các tế bào HepG2, bảo vệ tốt cho gan.
Cây Bồ Công Anh sở hữu khả năng kháng khuẩn
Hiện nay, được biết Bồ Công Anh còn thường xuyên và là nguồn dược liệu chủ yếu để chữa trị một số bệnh viêm và nhiễm trùng như: viêm tuyến vú cấp tính, viêm kết mạc cấp tính, viêm hạch bạch huyết, viêm phế quản cấp tính hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu. Nguyên nhân là trong thành phần của Bồ Công Anh có chứa: pectic, sterol, inulin và choline.
Những thành phần trong Bồ Công Anh vừa kể trên đều có tính diệt khuẩn cao đối với meningococcus, streptococcus haemolyticus, diphtheria và streptococcus aureus, khuẩn thương hàn, pseudomonas aeruginosa,… Tuy nhiên, tránh hiểu lầm rằng những thành phần này trực tiếp tác động lên vi khuẩn mà thực chất chúng chỉ làm giảm độ bám và xâm lấn của vi khuẩn lên cơ thể.
Khả năng phòng chống ung thư đỉnh cao
Được biết, từ ngàn đời xưa, người dân Trung Hoa, Ả Rập hay Mỹ đều đã biết đến sự thần kỳ và tuyệt vời của loài Bồ Công Anh mong manh. Trong đó, được quan tâm nhiều nhất chắc chắn là khả năng chữa bệnh và phòng chống ung thư ngay trước cả khi căn bệnh này còn chưa được đặt tên. Ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú là hai bệnh được nghiên cứu có hiệu quả cao nhất.
Nghiên cứu đã chỉ ra được rằng trong rễ và gốc Bồ Công Anh có những thành phần có khả năng kháng hóa trị liệu, ảnh hưởng rất mạnh đến nhiều tế bào ung thư ác tính. Những ảnh hưởng kháng hóa trị liệu này hoàn toàn không hề gây hại cho các tế bào lành tính khác.
Cải thiện được hệ tiêu hóa
Nếu như hệ tiêu hóa của bạn đang gặp vấn đề, chán ăn hoặc cân nặng giảm sút thì có thể bổ sung Bồ Công Anh vào liều thuốc bổ trợ hàng ngày. Nguyên nhân nằm ở sự kích thích thèm ăn do thành phần có chứa chất nhầy và inulin. Hai thành phần này hấp thu giúp cơ thể những độc tố có trong thực phẩm, đồng thời còn kích thích cho những vi khuẩn ruột có lợi tăng trưởng nhanh.
Thị giác được bảo vệ và cải thiện nhờ Bồ Công Anh
Như đã được đề cập trong phần đặc điểm thì chúng ta đều biết, hai thành phần lutein và beta carotene trong loài Bồ Công Anh cực kỳ có ích cho thị giác. Trong đó, carotene trong võng mạc giúp chống oxy hóa và loại bỏ gốc tự do được gây ra bởi ánh sáng.
Cần lưu ý những gì khi sử dụng cây Bồ Công Anh?
Tuy có một lượng lớn những tác dụng cực kỳ hữu hiệu trong công cuộc phòng và chữa bệnh cho loài người nhưng khi sử dụng bất cứ một loài dược liệu nào người dùng nên cần phải nghiên cứu thật kỹ về tác dụng phụ cùng một số điều chống chỉ định của cây Bồ Công Anh. Theo khảo sát, xuất hiện một số bộ phận người dùng Bồ Công Anh xong thì gặp các tác dụng phụ.
Một số những phản ứng phụ sau khi đã sử dụng cây Bồ Công Anh được biết đến như: Chán ăn, viêm túi mật, sỏi mật, viêm da khi tiếp xúc, nôn mửa hoặc buồn nôn,… Khi đang sử dụng những loại thuốc có chứa thành phần Bồ Công Anh mà cơ thể gặp phải những triệu chứng này thì người bệnh cần nên ngừng sử dụng và có sự theo dõi của bác sĩ trong một thời gian.
Việc điều trị các triệu chứng phụ của Bồ Công Anh có thể nhờ vào sử dụng theo chuyên môn tư vấn của bác sĩ. Ngoài ra, nếu dị ứng với những loại thuốc đang điều trị có thành phần là Bồ Công Anh thì chúng ta cũng có thể thay thế bằng một số thuốc có liều lượng kháng histamin phù hợp.
Ngoài ra, với Bồ Công Anh được sử dụng dài ngày thì nên bảo quản đúng cách tại những địa điểm khô ráo, thoáng, tránh ánh sáng và ẩm. Ngoài ra cần nên chú ý đến một số đối tượng không nên sử dụng Bồ Công Anh.
Có thể bạn quan tâm:
- Hoàng Kỳ – Vị thuốc quý trong Đông Y được tin tưởng
- Hà thủ ô là gì? Công dụng dược liệu quý hà thủ ô
Lời kết
Hiện nay, cây Bồ Công Anh là loài cây mềm mại, ngoại hình đáng yêu, khá dễ tìm kiếm ở các tiệm thuốc Đông y để làm thuốc, với giá thành rẻ, chữa được bách bệnh nên loại dược liệu này trở thành một thần dược mà nhiều người biết đến. Tuy nhiên, việc sử dụng Bồ Công Anh làm thuốc cũng có một số lưu ý nhất định, trước khi sử dụng cần tìm hiểu xem cơ thể có bị phản ứng với thành phần nào của cây.