Cây lạc tiên sinh trưởng trong tự nhiên và có nhiều thành phần có tác dụng hữu ích đối với việc chữa bệnh cho con người. Vì thế hay được thu hái về để sơ chế làm nguyên liệu để chữa bệnh. Để giúp mọi người hiểu rõ hơn nữa về đặc điểm, phân loại, công dụng dược liệu thì nội dung sẽ trình bày dưới đây.
Cây lạc tiên là cây gì?
Cây lạc tiên là cây thuộc họ chùm gửi, cây sinh trưởng hoàn toàn trong tự nhiên, có sức sống tốt. Theo từng địa phương mà tên gọi của cây khác nhau như dây nhãn lông, chùm bao. Thành phần nhiều hoạt chất tốt để chữa nhiều bệnh cho con người.
Đặc điểm của lạc tiên
Cây lạc tiên có đặc điểm nhận diện rõ ràng trong tự nhiên. Cây sống ở rất nhiều khu vực và chỉ nhìn vào đặc điểm là biết được. Thân cây mềm có nhiều đốt, trên thân cũng có nhiều lông thưa và nhẹ. Lá nhiều có màu xanh thẫm, chia ra 3 thùy với đuôi hơi phình to ra, nhọn ở phần đầu.
Giống cây dây leo có sức sống mạnh mẽ, không cần chăm sóc nhiều vẫn vươn lên xanh tốt. Hoa khi tới mùa sẽ mọc ra ở giữa kẽ lá có màu trắng pha chút tím nhạt ở giữa, xung quanh hoa có nhiều tua lông. Hoa đơn độc với 5 cánh, đường kính khoảng hơn 5vm. Quả khi kết có hình tròn nhỏ màu xanh và khi chín thì chuyển qua màu vàng. Quả mở ra bên trong nhiều dịch và hạt nhỏ xíu.
Mùa hoa lạc tiên vào khoảng 4-5 và mùa quả thì tiếp đó từ tháng 5-7 trong năm. Tại Việt Nam thì cây này mọc dại ở khắp mọi nơi như sườn núi, trên đồi, trong bãi hoang, bờ bụi, vườn nhà,… không khó để kiếm được.
Cây lạc tiên có thể hái được nhiều bộ phận để làm thuốc như lá, thân, ngọn, hoa, quả trừ rễ. Có nhiều cách sơ chế khác nhau các bộ phận của cây để làm các bài thuốc khác nhau.
Lạc tiên phổ biến ở đâu?
Lạc tiên là một giống cây chùm bao sinh trưởng rất dễ trong môi trường sống khác nhau. Cây này được xem là một vị thuốc tự nhiên rất tốt, phổ biến ở nhiều tỉnh thành như Hòa Bình, Bắc Giang, Thái Nguyên, Đà Nẵng, Huế, Quảng Nam,…
Thành phần dưỡng chất trong lạc tiên
Trong lạc tiên có nhiều thành phần dưỡng chất có thể dùng để chữa bệnh. Cụ thể như hợp chất alcaloid, thêm harmol, harmin, harman, saponaretin, saponin,… Các loại vitamin, khoáng chất có lợi cho cơ thể con người khi sử dụng.
Cây lạc tiên có thể sử dụng loại tươi và loại khô đều có nhiều thành phần dinh dưỡng tuyệt vời. Tùy vào cách chế biến mà bạn có thể mua dạng tươi dùng liền hoặc dạng khô dùng dần dần.
- Lạc tiên tươi: cây tươi mới hái về còn nguyên các bộ phận chưa sơ chế và hàm lượng nước trong cây đang còn nhiều. Dùng cây tươi được luôn sẽ tận dụng được nhiều hoạt chất nhất có thể nhưng lại không để được lâu.
- Lạc tiên khô: khi hái cây về đã thái các bộ phận ra và sơ chế như phơi khô, sấy khô. Thành phần dưỡng chất trong cây vẫn còn nhiều và căn bản để được lâu hơn loại tươi.
Công dụng cây lạc tiên
Không phải dĩ nhiên mà lạc tiên lại được tìm kiếm nhiều và sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh cho con người. Bởi bản chất cây này có nhiều công dụng rất tuyệt vời, được ví như dược liệu quý của Việt Nam. Kết hợp được cùng nhiều dược liệu khác chữa được nhiều bệnh hiệu quả. Chúng ta cùng điểm qua các công dụng chính:
Giúp giấc ngủ ngon, chữa mất ngủ
Thành phần trong cây lạc tiên có chứa chiết xuất alcaloid giúp giảm sự tăng mạnh của cafein có tác dụng giúp người dùng ngủ tốt, giấc sâu hơn, tránh mất ngủ triền miên. Tránh có tâm lý hoang mang hoảng sợ, thức giấc giữa đêm. Giúp an thần, dịu tâm trạng, giảm stress hiệu quả.
Cây lạc tiên ổn định huyết áp
Thành phần các hoạt chất trong lạc tiên như flavonoid giúp ổn định huyết áp, rất tốt cho những người có huyết áp thất thường. Đồng thời còn giúp ổn định nhịp tim bình thường, tăng cường việc lưu thông khí huyết, lưu thông máu đi các cơ quan trong cơ thể.
Cây lạc tiên chống co thắt
Loại dược liệu này có tác dụng chống lại hiện tượng co thắt, giãn các cơ trơn ở trong khối cơ của cơ thể. Chính vì tác dụng này mà sử dụng lạc tiên chống được các cơn đau tử cung, co thắt cổ tử cung. Đối với chị em có rối loạn hành kinh, đau bụng kinh, hay co thắt tử cung sử dụng phù hợp.
Hỗ trợ giảm đau xương khớp
Thành phần các hợp chất trong lạc tiên có tính kháng khuẩn, kháng viêm. Cho nên sử dụng hiệu quả giảm đau nhức xương khớp, tiêu viêm các khớp, chống tình trạng loãng xương, khó đi lại.
Cây lạc tiên giải độc mát gan
Gan là một bộ phận trong cơ thể cần chịu trách nhiệm trong việc thải độc liên tục. Sử dụng thêm lạc tiên hỗ trợ cho gan hoạt động hiệu quả, giảm tải áp lực cho gan để tránh bị bệnh, giúp mát gan, thanh nhiệt, giải độc ra bên ngoài. Dược liệu này để uống rất tốt với người nóng trong và hay bị nhiệt, mệt mỏi, thể trạng uể oải.
Trị viêm lở loét
Lạc tiên có chứa hợp chất kháng khuẩn, kháng viêm cho nên có tác dụng trị viêm mủ, ngứa trên da, lở ngứa, loét tay chân hoặc bộ phận khác của cơ thể. Giảm rôm, mụn, nhiệt, giúp da mịn màng hơn.
Các loại cây lạc tiên được phân loại ra sao?
Lạc tiên cũng có nhiều loại và chúng khác nhau ít nhiều về đặc điểm. Phần bên dưới đây sẽ có cách thức chỉ rõ sự khác nhau của từng loại để bạn biết và khi nhìn thấy thì nhận dạng được ngay:
Lạc tiên Nam Bộ
Cây leo có cành hơi dẹp nhiều khía rãnh, nhiều lá màu xanh thẫm hình thuôn hẹp, đầu lá lại hơi tròn. Mặc lá bên trên nhẵn còn bên dưới lác đác có lông màu trắng mỏng. Có cụm hoa ra màu trắng, quả hình trứng nhẵn. Cây này thì không có công dụng về an thần như nêu trên.
Lạc tiên tây
Dạng cây dây leo có thân dài tới 9-10m, sinh trưởng nhanh chóng và lan nhanh. Phần thân có nhiều rãnh dọc, vỏ màu xám nhẹ dần khi già đi sẽ chuyển màu đỏ tía. Lá mọc nhiều và so le với nhau, có tua cuốn ở phần kẽ của lá. Quả có hình trứng, chín sẽ chuyển sang màu vàng.
Lạc tiên trứng
Giống cây lạc tiên dây leo, thân mềm dài cả chục mét khi trưởng thành. Thân hình trụ có nhiều rãnh dọc, nhiều lông bám. Lá xanh tốt mọc so le với nhau, mép có khía răng cưa. Quả mọc hình trứng khi chín chuyển sang màu da cam đẹp mắt. Thành phần cây rất nhiều vitamin, khoáng chất, nguyên tố vi lượng.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ lạc tiên
Cây lạc tiên được sử dụng với hàm lượng và kết hợp với các nguyên liệu khác thành các bài thuốc chữa bệnh hữu hiệu. Tuy nhiên mỗi bài thuốc sẽ khác nhau tùy vào thành phần. Dưới đây sẽ nêu một số bài thuốc chính:
Bài thuốc để chữa mất ngủ, stress
Với bài thuốc này thì bạn sẽ sử dụng nguyên liệu để nấu canh lạc tiên. Canh uống theo đợt sẽ hiệu quả cao trong giảm stress và an thần. Nên nấu không để tối ưu các dưỡng chất trong dược liệu.
Cách làm đơn giản: Bạn thu hái các ngọn cây sau đó đem đi rửa sạch với nước. Bạn có thể ngâm ngọn tươi với nước muối loãng để khử vi khuẩn, bụi bẩn. Sau đó đem thái ra rồi nấu canh uống như bình thường, uống nhiều lần trong ngày rất tốt.
Bài thuốc chữa viêm da, ghẻ ngứa, nổi mẩn
Cách làm: Bạn hái khoảng vài nắm lá lạc tiên đem rửa sạch nhiều lần với nước rồi để ráo. Sau đó cho vào trong nồi thêm khoảng 1 lít nước sạch vào trong đun lên lửa vừa phải. Sau đó nhỏ lửa đun chừng 15-20 phút thì bắc ra để chắt lấy nước tắm hàng ngày. Sau khoảng 3-5 ngày bạn sẽ thấy da mịn màng, không còn ngứa và nhiều nốt, mụn, ghẻ nữa.
Có thể bạn quan tâm:
- Cây mã đề có đặc điểm gì? Công dụng và 3 bài thuốc hay
- Mật ong và 10 công dụng của mật ong với con người
Lời kết
Thông tin bài viết tổng hợp toàn bộ về cây lạc tiên với thành phần, công dụng, phân loại. Mọi người nắm bắt để có thể sử dụng để chăm sóc sức khỏe gia đình tốt hơn với dược liệu tự nhiên lành tính, dễ kiếm này.
