Đinh lăng là một trong những loại cây được dùng nhiều trong y học tạo ra nhiều phương thuốc bổ chất lượng. Ngoài ra, loại cây này cũng có thể dùng để làm gia vị trong các bữa ăn gia đình. Cùng tìm hiểu thêm các thông tin để nắm rõ hơn về loài cây này nhé!
Đinh lăng là gì?
Đinh lăng là một loại cây nổi tiếng trong các bài thuốc nam còn có tên gọi khác là sâm nam. Loài cây này thuộc họ Araliaceae được nhiều người ưa chuộng bởi sự đa dạng về công dụng, có nhiều công dụng từ đời sống hàng ngày đến trong những bài thuốc y học.
Phân loại cây đinh lăng cơ bản
Ở Việt Nam, loại cây này xuất hiện rất nhiều và có nhiều loại khác nhau. Sau đây là một vài loại đinh lăng phổ biến hiện nay và dễ dàng nhận diện qua hình dạng của chúng.
- Cây gỏi cá: Đây là một loại cây sâm nam lá nhỏ thường được sử dụng nhiều trong y học và dùng làm những phương thuốc khác nhau.
- Loại lá tròn: Loại này có lá nhỏ nhưng hình tròn và đầu lá tù.
- Loại lá ráng: Đây là loại cây có lá to mỗi lá có 11-13 lá nhỏ tạo thành, mỗi lá có răng cưa khá to.
- Đinh lăng trổ: Loại này thường không sử dụng để làm thuốc mà chủ yếu để làm cảnh.
Các bộ phận chính của cây đinh lăng
Cây sâm nam xuất hiện tại Việt Nam từ rất lâu về trước nhưng chủ yếu chỉ để làm cảnh và ít người để ý đến loại cây này. Cùng tìm hiểu về các đặc điểm của cây này cụ thể là:
- Rễ cây đinh lăng có hình giống như những củ nhân sâm, thường được dùng nhiều để làm thuốc hay ngâm rượu.
- Lá cây cũng có thể làm thuốc nhưng không phổ biến như rễ cây. Người ta thường dùng lá cây non để làm gia vị trong những bữa ăn hàng ngày hoặc làm trà để uống.
- Thân cây sâm nam phơi khô có thể sử dụng để chữa nhiều loại bệnh về xương khớp.
Cách dùng cây đinh lăng
Để phát huy hết công dụng, bạn cần phải nắm được cách dùng loại cây này. Sau đây là những cách dùng sâm nam hợp lý mà bạn cần nắm trước khi sử dụng.
Sử dụng lá cây
Lá cây được người dân sử dụng nhiều trong các bữa ăn hàng ngày. Thường lá cây non sẽ được thu hoạch, rửa sạch rồi ăn sống như những loại rau khác. Còn những lá già thường sẽ được phơi khô để làm trà uống. Lá cây thường không được ưa chuộng bằng rễ cây.
Sử dụng rễ, củ cây đinh lăng
Trong cây Đinh lăng phần củ và rễ cây là phần có giá trị nhất. Củ và rễ cây càng lâu năm lại càng bổ và những cây có thọ trên 5 năm là có thể thu hoạch lấy củ và rễ. Thường phần này sẽ được người dân ngâm rượu hoặc bán cho các nhà thuốc để sản xuất thuốc. Sau khi thu hoạch xong bạn chỉ cần rửa sạch và loại bỏ tạp chất là có thể ngâm rượu ngay.
Sử dụng thân và cành cây
Cành cây sâm nam thường được người dân dùng để làm giống. Phần thân cây khá to thường được cắt lát và sấy khô dùng trong những thang thuốc bắc. Ngoài ra, bạn cũng có thể phơi khô để pha trà để uống.
Thành phần có trong cây đinh lăng
Trong cây đinh lăng có chứa nhiều thành phần hóa học quan trọng trong những bài thuốc hiện nay. Những thành phần chính trong cây là saponin, vitamin B1, B2, B6, vitamin C, alcoloid, ….. Ngoài ra, còn có nhiều thành phần có ích khác như acid oleanolic, saponin triterpen,….. Nhờ nhiều thành phần quan trọng nên cây này có thể sử dụng để chữa nhiều bệnh khác nhau.
Tác dụng của cây đinh lăng
Cây này có thể sử dụng để làm nhiều loại thuốc chữa bệnh, thuốc bổ hoặc có thể để ngâm rượu, làm thức ăn. Dưới đây những tác dụng của cây mà bạn nên biết, từ đó việc sử dụng hợp lý để khai thác giá trị của loại cây lành tính này:
- Có thể làm thuốc bổ tốt cho phụ nữ sau sinh hoặc những bài thuốc giúp tăng cường hệ tiêu hóa cho người dùng.
- Giúp giải nhiệt cho người dùng trong thời tiết nắng nóng của mùa hè.
- Chữa những bệnh về xương khớp như phong thấp, đau lưng hoặc những bệnh về đường hô hấp như ho, ho ra máu,…..
- Lá cây đinh lăng dùng để chữa nhiều loại bệnh ngoài da như mụn nhọt hoặc có thể chữa cảm, sốt,…. với những bài thuốc phù hợp mang lại hiệu quả cao hơn trong chăm sóc sức khỏe, giảm thiểu những dấu hiệu bệnh nhanh chóng.
- Rễ cây có thể sử dụng để làm thuốc tăng lực hoặc những bài thuốc chống độc tố trong cơ thể.
- Giúp cơ thể người dùng mạnh mẽ hơn, tinh thần sảng khoái và gia tăng sức đề kháng của người dùng.
- Rượu sâm nam có thể giúp người dùng loại bỏ vi khuẩn đường ruột, chống tiêu chảy,…..
Cây đinh lăng chữa bệnh gì?
Cây sâm nam có thể chứa các loại bệnh ngoài da hay các bệnh khác cho người dùng. Sau đây là một số tác dụng đặc biệt của loại cây này giúp chữa các loại bệnh trên cơ thể người.
- Chữa vết thương: Những vết thương ngoài da bạn có thể dã nát lá sâm nam và đắp lên vết thương. Như vậy sẽ giúp cầm máu và vết thương sẽ mau lành hơn.
- Chữa mệt mỏi: Rễ sâm nam phơi khô sau đó sắc với nước. Giúp người uống bớt mệt mỏi và tỉnh táo hơn.
- Căng vú sữa: Đối với phụ nữ sau khi sinh thì đinh lăng chính là vị thuốc bổ rất tốt, những bà mẹ bị tắc sữa có thể sắc rễ cây để uống, sẽ giúp thông tia sữa.
- Chữa sốt hiệu quả: Sâm nam tươi kết hợp với một số vị thuốc khác có thể chữa những cơn sốt lâu ngày rất hiệu quả.
- Chữa đau tử cung: Lá và cành sâm nam có thể sắc để uống giúp giảm đau tử cung và chữa đau tử cung rất hiệu quả.
- Chữa mẩn ngứa tại dị ứng: Lá đinh lăng sắc thuốc uống liên tục trong vài tuần sẽ giúp chữa mẩn ngứa do dị ứng gây ra.
- Chữa đau lưng hiệu quả: Bạn có thể kết hợp giữa thân, cành sâm nam và rễ cây xấu hổ để sắc thuốc uống để giảm đau lưng.
- Chữa thiếu máu: Rễ đinh lăng khi kết hợp với những vị thuốc khác sẽ tạo nên một bài thuốc giúp chữa thiếu máu hiệu quả.
Lưu ý khi sử dụng
Tuy là một vị thuốc bổ rất tốt cho sức khỏe người dùng và có thể trị nhiều loại bệnh khác nhau. Nhưng nếu bạn dùng sai cách và dùng không theo liều lượng sẽ dễ bị ngộ độc. Sau đây là các lưu ý mà bạn cần nắm khi sử dụng.
- Sử dụng rễ cây đúng trường hợp, không lạm dụng, sử dụng liều lượng hợp lý. Vì trong rễ cây có chứa chất làm vỡ hồng cầu vì vậy mỗi người cần cẩn thận khi sử dụng.
- Không sử dụng cây đinh lăng với liều lượng cao để tránh việc say thuốc, xung huyết ở gan và nhiều tình trạng không tốt cho cơ thể.
- Tìm hiểu kĩ thành phần của thuốc tránh việc bị dị ứng với thành phần có trong cây và dễ dẫn đến ngộ độc thuốc.
- Sử dụng thuốc có nguồn gốc an toàn để tránh việc dùng hàng giả dễ gây ngộ độc. Từ đó, nguy cơ tác động tiêu cực tới sức khỏe là điều mà mỗi người có khả năng gặp phải.
Có thể bạn quan tâm:
- Kinh giới là gì và hiệu quả chữa bệnh không ngờ
- Ba kích – Công dụng và cách dùng để có hiệu quả cao
Kết luận
Đinh lăng là vị thuốc bổ được nhiều người sử dụng để chữa bệnh và làm những mục đích khác. Tuy nhiên để có thể sử dụng hiệu quả bạn cần nắm rõ được hết những thông tin về loại thuốc này. Mong bạn khi đọc xong bài viết này sẽ nắm được hết thông tin về sâm nam và biết được cách dùng cũng như những lưu ý để sử dụng một cách hiệu quả nhất.
