Húng chanh – loại cây thân thảo, kích thước nhỏ, có thể trồng ở nhiều vùng khí hậu khác nhau và lại không khó để chăm bón. Giống cây này có công dụng như một cây rau gia vị không thể thiếu trong các món ăn, một loại thuốc chữa bệnh trong dân gian hoặc cũng có thể trồng để làm cảnh.
Những kiến thức thú vị về cây húng chanh
Cây húng chanh hay cây rau tần, cây rau thơm lông, cây rau thơm lùn, lá tần dày hoặc dương tử tô. Tên khoa học là Plectranthus Amboinicus. Loài cây này có nguồn gốc từ Đông Phi và Nam Phi. Cây rau thuộc họ Hoa môi được phân bố rộng rãi ở Ấn Độ, Trung Quốc và cả Việt Nam.
Hiện loài cây húng chanh thơm này được trồng khắp mọi nơi tại Việt Nam do thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm tại đây. Loại cây này thường chỉ sử dụng lá, rửa sạch để dùng trực tiếp hoặc có qua chế biến.
Các đặc điểm chung của cây lá húng chanh
Có thể bạn đã nhiều lần nhìn thấy và thưởng thức loại rau gia vị này trong các món ăn hàng ngày, nhưng liệu bạn đã nhìn thấy một bụi húng ngoài đời hay chưa. Bài viết sẽ miêu tả đến bạn những đặc điểm chung nhất về cây rau này.
Đặc điểm bên ngoài của cây húng
Loại húng này là cây cỏ thân mềm nhưng có phần thân phía gần gốc của loài cây thân gỗ với rễ chùm. Thân của cây có độ cao trung bình từ 25cm đến 50cm. Trên thân của các cây húng còn non sẽ có phần lông ngắn bao quanh. Trong cây có chứa một loại tinh dầu carvacrol tạo mùi thơm nhẹ cho cây.
Lá của cây húng chanh thơm có hình bầu dục hơi tròn, trên mặt lá có một lớp lông mịn, trông như mọng nước và quanh viền lá có khía răng. Lá cây húng này có cuống và mọc đối xứng với nhau trên thân cây, tỏa ra mùi thơm giống mùi chanh.
Tưởng chừng như loài cây này không có hoa nhưng không phải, thậm chí chúng còn ra cả quả. Hoa húng chanh nhỏ, mọc thành từng vòng dài liền nhau và có màu tím nhạt. Nếu bắt gặp những hạt nhỏ tròn màu nâu thì đấy chính là quả của cây.
Điều kiện sinh trưởng lý tưởng cho húng chanh
Như đã nhắc đến ở trên, loại húng gia vị này có thể sinh trưởng và phát triển lâu năm trong điều kiện khí hậu nhiệt đới. Chúng có thể sống ở nhiều môi trường địa hình khác nhau như sườn đá, ven biển, đất cát.
Khi được trồng phổ biến ở vườn nhà thì húng chanh có thể nuôi trong chậu cảnh hoặc trồng thành từng bụi trong góc vườn. Loại đất có điều kiện dinh dưỡng tốt nhất cho giống cây này là đất màu mỡ, có thể thoát nước và ở nơi có bóng râm.
Hai mùa trồng loại húng này trong năm là mùa hè và mùa thu vì khí hậu tại thời điểm này là thích hợp nhất. Hơn nữa, loại cây này chịu được thời tiết khắc nghiệt khá tốt, vì vậy mà việc gieo trồng và chăm sóc chúng không có gì khó khăn.
Vai trò của loài húng này trong đời sống con người
Dù chỉ là một loài cây thân thảo bé nhỏ nhưng bạn sẽ không thể ngờ được đến những công dụng to lớn mà húng chanh đóng góp cho đời sống của con người.
- Công dụng làm cảnh: Cây húng này không có thân to cứng để uốn tạo hình như các loại cây khác, nhưng chúng có thể dùng làm cảnh, trang trí cho ngôi nhà của bạn khi được trồng thành bụi trong chậu hoặc một thảm cỏ đẹp mắt.
- Công dụng ẩm thực: Húng chanh là một loại rau gia vị ít khi vắng mặt trong mâm cơm của người Việt. Chúng được thêm vào để tăng hương vị cho các món ăn, có thể ăn kèm hoặc làm gia vị.
- Công dụng làm thuốc: Phần lá của loại húng này có thể nhai trực tiếp hoặc pha với nước thành trà, có hiệu quả chữa các bệnh ho sốt, viêm họng, cảm lạnh và những bệnh liên quan đến đường tiêu hóa khác. Ngoài ra loại húng này còn có công dụng trong các bệnh về da liễu.
Công dụng chữa bệnh của húng chanh
Húng chanh ngoài đóng vai trò làm một loại cây cảnh hay cây rau gia vị giúp tăng độ thơm ngon cho món ăn thì loài cây này còn là một cây thuốc đáng quý chữa nhiều loại bệnh. Trở thành một vị thuốc, chúng có thể được sử dụng dưới dạng xông thuốc, giã đắp hoặc pha nước uống.
Cây thuốc tuyệt vời hỗ trợ giảm ho
Trong cây húng chanh, đặc biệt là ở phần lá có những hoạt chất với vai trò như một loại kháng sinh tự nhiên, có thể phá hủy các loại vi khuẩn ở trong vòm miệng. Chính vì vậy mà loài cây này được dùng để chữa bệnh ho và viêm họng.
Lá húng sau khi rửa sạch thì xắt nhỏ rồi đem chưng cách thủy cùng với đường phèn. Phần nước vắt ra có thể dùng để uống, cùng với đó là bã húng có thể ngậm để đạt được hiệu quả nhanh hơn trong 3 đến 5 ngày.
Giúp bộ não giảm căng thẳng
Cây thuốc này sở hữu mùi thơm dịu nhẹ như mùi chanh, cùng với đó là các hợp chất có trong lá cây có tác dụng an thần, giảm lo âu. Bạn có thể hãm lá húng chanh và sử dụng chúng như một loại trà giúp đầu óc được thư giãn thoải mái, loại bỏ căng thẳng và mất ngủ.
Bài thuốc hạ sốt dễ chuẩn bị từ cây húng
Loại húng thơm này còn có công dụng giúp người bệnh hạ sốt nhờ các chất trong cây giúp tiết mồ hôi, đào thải các độc tố qua da và đẩy nhanh quá trình phục hồi. Đây được xem là công dụng hữu hiệu nhất của loài cây này và được ông bà ta từ xưa kiểm chứng là cực kỳ hiệu quả.
Lá húng chanh đem giã nát cùng với một chút muối trắng, sau đó thêm ít nước lọc nguội rồi vắt lấy nước uống. Đừng vội bỏ phần bã lá húng đó đi vì bạn có thể cho thêm chút giấm hoặc rượu trắng rồi xoa đều hỗn hợp đó trên người.
Trồng và chăm sóc cây gia vị húng chanh
Với đa dạng công dụng trong đời sống kể trên, chắc hẳn sẽ rất tuyệt vời nếu bạn có thể tự tay trồng và sở hữu những bụi cây húng chanh thơm trong chính ngôi nhà của mình. Vậy thì hãy theo dõi những thông tin dưới đây để có được những kĩ thuật cơ bản gieo trồng loại cây quý này.
Đầu tiên là chọn loại đất và giống cây phù hợp. Đất trồng phải tơi xốp và nhiều dinh dưỡng, cây giống phải khỏe và không có sâu bệnh, có thể mua ở các cơ sở uy tín. Bạn có thể trồng loại cây này bằng phương pháp gieo hạt thông thường hoặc giâm cành vào đất.
Thời gian ban đầu khi mới trồng cây thì cần đảm bảo húng chanh có đủ nước để sống, nhưng cũng chú ý để tránh tình trạng cây bị úng nước do tưới quá nhiều hoặc đất không thể thoát nước. Sau hai tuần thì tiến hành bón phân hữu cơ để cây phát triển nhanh hơn.
Ngoài ra cũng phải phòng chống sâu bệnh cho cây. Một số loại sâu thường gặp ở lá cây như rệp bông hay bọ cánh phấn, chúng tấn công lá cây và dẫn đến giảm năng suất của cây. Nếu xuất hiện bệnh nấm với những đốm đen trên lá thì cần nhanh chóng cắt bỏ chúng.
Có thể bạn quan tâm:
- Rau má có rất nhiều công dụng khác nhau mà bạn nên biết
- Cây Xuyên tâm liên – Nhiều công dụng mà bạn chưa biết
Kết luận
Trên đây là tổng hợp tất tần tật về cây húng chanh – một loại rau gia vị, cây thuốc mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người. Từ những thông tin mà bài viết đã mang lại, hy vọng mỗi gia đình có thể trồng cho mình những chậu húng tại nhà để có thể sử dụng chúng thường xuyên.
