Cây mã đề thường mọc dọc theo ven đường thành các luống cao ở khắp nơi. Đó là lý do nó được xem như loài rau dại, tuy nhiên, mã đề mang lại nhiều giá trị tốt đẹp cho sức khỏe của con người. Đường tiết niệu hoặc bệnh thận có thể dùng mã đề để hỗ trợ chữa trị. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nguồn gốc loài cây này, công dụng cũng như lưu ý khi dùng mã đề nhé!
Định nghĩa về mã đề
Cây mã đề là cây thảo dược với nhiều tên gọi mã tiền, xa tiền, mã đề, nhã én, bông mã. Trong trong khoa học tên là Plantago asiatica L, là cây thân thảo sống quanh năm,thân ngắn,lá hình hoa thị hình trứng với độ dài từ 5-12cm, rộng 3,5-8cm. và mọc dại khắp nơi.
Cây mã đề và những đặc điểm nhận diện
Mã đề có thời gian sống rất lâu và nó có thể tái sinh dễ dàng. Người ta thường dùng nhánh cây hoặc dùng phần hạt của mã đề để trồng lại loài cây này. Đây là một loài cây mọc thành bụi và độ cao đỉnh điểm khi trưởng thành là 60cm.
Mỗi bụi mã đề sẽ có trung bình từ 6 đến 10 cây với những hình dáng cao thấp khác nhau. Bạn có thể tìm thấy mã đề ở bất cứ thời gian nào trong năm, vì loài cây này thường nở quanh năm và có tốc độ trưởng thành khá nhanh.
Cây mã đề có những chất gì?
Trong nhiều nghiên cứu khoa học, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một lượng lớn vitamin A nằm trong lá mã đề. Với hình dáng lá cây tán rộng và có nhiều gân trên lá, chỉ với 1 lạng lá của mã đề đã có lượng vitamin A bằng với một củ cà rốt tầm trung.
Sở dĩ, lá mã đề thường có vị đắng kèm theo chút nhớt là do chứa vitamin K và vitamin C, hai loại chất gây nên cảm giác này. Đặc biệt hơn nữa, một lượng lớn Glucozit chứa trong lá của mã đề.
Cây mã đề có thể trồng tại nhà không?
Cây mã đề là một loài cỏ rất dễ trồng và có thể sống tốt trong môi trường nhiều chất dinh dưỡng. Chính vì thế, ngày nay người ta thường có xu hướng trồng mã đề trong nhà để tiện sử dụng. Chỉ cần đủ điều kiện đất ẩm và có dinh dưỡng tốt, mã đề sẽ sinh sôi nảy nở thành bụi to và bạn có thể trồng lan thành nhiều bụi. Một điểm tiện lợi của mã đề chính là quanh năm đều có cho bạn thu hoạch.
Cây mã đề có ở đâu?
Mã đề không chỉ là loài cây mọc dại tại Việt Nam, một số khu vực tại Châu Mỹ, New Zealand, Australia và Châu Á cũng sử dụng loài cây này. Đây là một loại cây tương đối dễ chịu và thích ứng được với mọi điều kiện thời tiết.
Tuy nhiên, về độ phổ biến thì loài cây này xuất hiện nhiều tại các vùng cận nhiệt đới hơn. Với đặc điểm khí hậu, Việt Nam là nơi hoàn hảo cho bông mã đề phát triển tốt. Rất dễ dàng để tìm thấy loài cây bông mã đề này tại những ven ruộng hoặc đồi núi cao.
Công dụng hiệu quả cây mã đề mang đến là gì?
Từ xa xưa cho đến ngày nay, mã đề vẫn luôn được đánh giá cao về công dụng mà nó mang lại cho người dùng. Cùng chúng tôi tham khảo nhé!
Cây mã đề hỗ trợ bệnh thận và bàng quang
Đây là bài thuốc được xem là hiệu quả và được phát hiện từ xa xưa lưu truyền cho đến ngày nay. Những loại bệnh như viêm bàng quang, viêm đường tiết niệu, sỏi bàng quang, tiểu ra máu, bí tiểu, đều có thể sử dụng mã đề để chữa trị. Để hiệu quả có thể tăng cao hơn, bạn nên sử dụng kết hợp với những dược liệu khác như cam thảo, rễ cỏ tranh và kim tiền thảo.
Dùng cây mã đề trị vết thương
Mã đề có công dụng kháng viêm và giúp vết thương mau lành hơn. Sử dụng nước mã đề để đắp vào vết thương hở để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn độc hại. Ngoài ra, khi bị mụn mủ trên cơ thể, nước mã đề cũng có thể chữa hết.
Cây mã đề hỗ trợ thị lực và giúp xương chắc khỏe
Trong mã đề có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, trong đó có canxi là một chất tốt cho xương và giúp ổn định thần kinh. Ngoài ra, chất beta carotene cũng giúp thị lực của người dùng được cải thiện, đôi mắt khỏe và không còn bị cảm giác nhức mỏi thường xuyên.
Không dừng lại ở đó, mã đề còn là một loài cây có công dụng trong rối loạn tiêu hóa, những căn bệnh về gan và đặc biệt là chảy máu cam. Bên trong của lá mã đề có chất làm ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển, vì thế nó được xem là dược liệu hỗ trợ điều trị cho “căn bệnh thế kỷ” này.
Những bài thuốc từ cây mã đề
Dưới đây là những bài thuốc mã đề được lưu truyền từ dân gian xa xưa, vì thế hiệu quả của nó là điều không cần bàn cãi. Hãy tham khảo kỹ qua và sử dụng khi cần bạn nhé!
Bài thuốc trị ho
Với bài thuốc này, bạn sẽ giảm được tình trạng ho khan nhiều ngày và đờm tại cuống họng. Nguyên liệu cần sử dụng trong bài thuốc này gồm 3 dược liệu chính, cát cánh (2gr), mã đề (10gr) và cuối cùng là cam thảo (2gr).
Đầu tiên, làm sạch tất cả nguyên liệu đã chuẩn bị và cho vào siêu nấu thuốc đã có sẵn 400ml nước bên trong. Đun sôi cho đến khi siêu cạn đi một nửa và uống 3 cữ trong ngày. Với bài thuốc này, bạn sẽ giảm ho đờm trong thời gian 4 ngày.
Lợi tiểu với bài thuốc mã đề và cam thảo
Đầu tiên, trụng 2gr cam thảo và 10gr mã đề qua nước sôi và đổ đi. Sau đó, cho vào siêu nấu khoảng 650ml nước và đun sôi cho tới khi lượng thuốc bên trong còn đúng cho một tô thuốc. Tương tự như trị ho, bạn dùng 3 liều thuốc để mang lại hiệu quả cao chỉ trong vòng 4 ngày.
Mã đề hỗ trợ chữa bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là căn bệnh phổ biến tại Việt Nam, để chữa được bệnh này cần chuẩn bị 30gr củ sắn dây và 50gr mã đề. Lưu ý, bài thuốc này yêu cầu bạn sử dụng mã đề tươi để hiệu quả tốt hơn.
Rửa sạch và cắt củ sắn dây ra thành những phần nhỏ, sau đó bỏ vào ấm nấu đã có sẵn mã đề và 1 lít nước bên trong. Nấu cho đến khi nước trong ấm cạn đi một nửa là được. Bạn nên uống bài thuốc này hai lần trong ngày và dùng trong lúc bụng đang đói để cơ thể hấp thụ tốt.
Cây mã đề không nên dùng đối với ai?
Mã đề tuy tốt cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng có thể dùng được dược liệu này. Để an toàn cho sức khỏe cũng như hạn chế bất tiện, một số đối tượng không nên sử dụng.
- Trẻ em dưới 8 tuổi – Bản chất mã đề chính là lợi tiểu, vì thế những em nhỏ dưới 8 tuổi chưa đủ ý thức sẽ gây ra tình trạng đái dầm. Tuy nó không nguy hại nhưng là một sự bất tiện dành cho phụ huynh.
- Như một số loại dược liệu khác, mã đề cũng là một loại cây hạn chế đối với phụ nữ đang mang thai. Khi mẹ bỉm đang cho con bú cũng không nên dùng loại cây này nhé!
- Những người lớn tuổi mắc bệnh thận hoặc bàng quang nên đến thăm khám bác sĩ. Không nên sử dụng những bài thuốc này để an toàn cho sức khỏe.
Có thể bạn quan tâm:
- Mật ong và 10 công dụng của mật ong với con người
- Atiso là gì? Công dụng thần kỳ của Atiso mang lại
Tổng kết
Nhìn chung, cây mã đề có rất nhiều bài thuốc hay và hiệu quả được lưu truyền dân gian đến ngày nay. Trước khi sử dụng, nên tham khảo qua ý kiến của bác sĩ để an tâm hơn bạn nhé!
